“Namazı tamamlayan bir ayrıntı”

Mersin’de uzun yıllar tespih imalatı yapan İsmail Taşkın bir çok kişinin sadece keyif ve görsel amaçlı taşıdığı tespihin kullanılmasının ayrı bir kültür olduğuna dikkat çekti. Taşkın, Tespih ile ilgili şaşırılacak tarihi bir geçmişin odlduğunu belirterek şunları söyledi: Tespihin 11, 33 ve 99 taneli olanları Müslümanlar, 108 taneli olanı Budistler tarafından kullanılır. Tespihin ucundaki parçaya imame denir. İslamiyetin ilk yıllarında Müslümanlar tespih yerine el içinde parmaklarını sayarlarmış. "Tespih çekmek" namazı tamamlayan bir ayrıntı olarak önemlidir. Tespih günümüzde takı olarak da, can sıkıntısını gidermek için de kullanılmaktadır.

“Tarihi insanlık kadar eski”

Tesbihin tarihine baktığımızda insanlık tarihi kadar eskidir. Tesbih her asırda bir başka amaçla kullanılmış ve bir alışkanlık haline gelmiştir. Tesbih bir nevi takı olarak, süs olarak, güç gösterisi olarak zaman içinde şekillenmiştir. İbadet yönünden tesbihi ilk kullanan din budizmdir. Buradaki amaç İslam dininde olan zikir ve hatmeye benzer bir ibadetlerini yerine getirmede etkili bir araç olsaydı. Meditasyon sonrasında tesbihin çeşitleri ve modelleri artmıştır.

Yüzlerce farklı malzemeden yapılıyor”

Tesbih yüzlercev farklı malzemeden yapılıyor. Ancak emek sarfedilerek ve özel taş ve değerli eşyalardan yapılanlara meraklıları büyük ilgi gösteriyor. Yapımında yaygın olarak kullanılan malzemelerden biri de ağaçlar. Dünyanın çeşitli yerlerinde yetişen, kimi nadir kimi yaygın bulunan ağaçlardan elde edilen malzemeden yapılan ahşap tesbihler, Abanoz, Azobe, Bocote Ceviz, Demirhindi, Elma, Gül, Kan Ağacı, Kiraz, Kuka, Maun, Narçıl, Öd Ağacı, Palmiye Sandal Ağacı, Yılan Ağacı, Zeytin Ağacı gibi ağaçlardan yapılıyor.

“Değerli taşlardan olanlar ilgi görüyor”

Zümrüt,Yakut, Lapis, Firuze, Lületaşı, Akik, Kuars, Oltu, Ametist, Yeşim, Yıldız taşı, Necef, Kan taşı, Şah maksut gibi kıymetli ve yarı kıymetli taşların yanı sıra; Sedef, İnci, Mercan, Fildişi, Deve dişi, Mors dişi, Deve Kemiği, Fil kemiği, Bağa, Keçi, Manda, Geyik, Ceylan, Bufalo, Sergerdan(Gergedan boynuzu), gibi hayvansal ürünlerden de yapılan ktespihler meraklılarının ilgisini çekiyor.

“Türklerin tercihi Kehribar”

Organik maddelerden yapılan Kehribar, Siyah kehribar, ayrıca Abanoz, Zeytin çekirdeği, Gül, Peleseng(gemi ağacı), Vengi(Sandal Ağacı), Demirhindi, Sakız Ağacı, Kuka, Narçıl, Andız,

gül ağacı,Yılan ağacı,Öd ağac,gibi bitki kökenli tesbihlerin yanı sıra kristal, Beykoz boncuğu gibi cam tesbihlerin de yapıldığı görülür. Bunların arasında kehribar tespihler Türklerin favorileri arasında yeralıyor.

“Özel tasarım imame ve nişane isteyenler var”

Tesbihlerin 33'lük bölümlerini ayıran ayrı parçalara "nişane", iki ucu birleştiren ve genellikle çok süslü yapılan parçaya da "imame" denir. Altın, gümüş ve ibrişim püsküllü imamelerin ucuna takılan degerli taşlar, dizili veya altın, gümüş tel örgülü saçaklar tesbihe ayrı bır guzellık verir. Bazı tespih meraklıları bunların her birinin kendi beğenisi doğrultusunda özel olarak tasarlanmasını ve kendine has bir tespih modeli oluşturulmasını istiyor. Tesbihlerin çok ufak tanelilerine "zenne" yani "kadın tesbihi" denir. Bir çok bayan da tespih çekme konusunda erkekleri aratmayacak şekilde meraklı oluyor.